Omdenken

Tegenover me aan onze keukentafel zit Manon. Ze is bevriend met mijn zusje, en door haar naar mij verwezen. We drinken thee, terwijl ik luister naar haar verhaal. Over hoe ze van haar ouders leerde dat ledigheid des duivels oorkussen was, en er dus altijd gewerkt moest worden. Over haar angsten, voor de dood met name, angsten die ze van haar moeder erfde. Over haar kinderen en hun behoefte aan structuur en rust. En over haar lichaam dat keihard op de rem trapt, en haar dwingt te vertragen, iets wat zich in haar hoofd niet laat verenigen met de normen en waarden die ze van haar ouders meekreeg. Inmiddels gebruiken niet alleen de kinderen, maar ook zij en haar man zelf op advies van de psychiater medicatie om hun concentratie te bevorderen, en is ze zich aan het verdiepen – en zichzelf aan het herkennen – in de kenmerken van autisme en adhd.

Ik vraag haar of ze weleens iets over hooggevoeligheid gelezen heeft, en leg haar uit hoe overprikkeling van een toch al gevoelig afgesteld zenuwstelsel zich kan uiten in symptomen van de door haar genoemde psychiatrische aandoeningen. Verder bied ik haar vooral herkenning. Ik noem voorbeelden vanuit mijn praktijk en uit eigen ervaring, en gaandeweg zie ik wat ontspanning in haar lichaam en rusteloze geest neerdalen.

Ze is een van de velen die zich in deze tijd in een transformatieproces bevinden. Ook voor haar geldt de uitnodiging om te vertrouwen op, en zich over te geven aan, het proces dat in gang werd gezet doordat haar lichaam haar een halt toeriep. Vooral het niet-weten vindt ze moeilijk, geeft ze aan. Niet weten waar ze vanaf hier naartoe zal gaan. En erger nog, dat ook niet kunnen bedenken met haar hoofd. Want eigenlijk vindt ze dat ze een plan moet hebben, een plan om ‘er zo snel mogelijk weer te zijn’.

Maar gaandeweg haar bezoek aan ons landt er – misschien wel bij ons beiden – een besef dat ze precies is waar ze moet zijn. Omdat het niet haar gezin is dat een stempel met daarop ‘psychiatrische stoornis’ zou moeten krijgen, maar onze maatschappij! Want is het niet onze maatschappij als geheel die het moeilijk vindt om zich te verbinden met zijn leden? Is het niet de maatschappij als geheel die altijd maar druk is? Is het een wonder dat steeds meer mensen moeite hebben om zich te concentreren nu er continu één grote stroom prikkels op ons afgevuurd wordt? En ja, het zijn de gevoelige mensen onder ons die deze stoornissen spiegelen, en met hun gedrag en symptomen laten zien wat onze samenleving nodig heeft.

Manon mailt me dat haar bezoek aan ons haar wat rust heeft gegeven. Het blijft bijzonder prachtig om te horen hoe mensen na enkele sessies de kracht van hun hooggevoeligheid (weer) vinden, in plaats van uitsluitend de last ervan te ervaren. Ik hoop zo dat meer en meer mensen de stoornissen van deze tijd gaan omdenken. Zodat we op zoek kunnen gaan naar werkelijke oplossingen, in plaats van hele gezinnen medicatie voor te schrijven.